Tiểu Dự án Kiểm soát nguồn nước, thích ứng với biến đổi khí hậu vùng Nam Măng Thít, tỉnh Trà Vinh và Vĩnh Long (gọi tắt là Tiểu dự án 6) được Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt và điều chỉnh tại Quyết định số 479/QĐ-BNN-XD ngày 24/02/2017, Quyết định số 4973/QĐ-BNN-XD ngày 24/12/2019 và Quyết định số 4242/QĐ-BNN-XD ngày 27/10/2020, Tiểu dự án 6 do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ quản và quyết định đầu tư, giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh chủ đầu tư phần Mô hình chuyển đổi sinh kế và các hoạt động phi công trình Ủy thác cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh thực hiện.

         Về mục tiêu: (i) Hỗ trợ các biện pháp quản lý đất và nước có tính chống chịu khí hậu cho gần 27 ngàn ha đất tự nhiên trong vùng dự án; (ii) Hỗ trợ trực tiếp cho khoảng 161,3 ngàn người dân thông qua các hoạt động đào tạo, hỗ trợ, đảm bảo sự tham gia, tham vấn về xây dựng kế hoạch sử dụng đất cấp huyện cho 5.000 người dân; (iii) Tỷ lệ nông hộ được hỗ trợ chuyển đổi sang các mô hình sinh kế có tính chống chịu khí hậu hoặc áp dụng các biện pháp quản lý đất và nước có tính chống chịu khí hậu đạt 75%.

         Về nội dung, quy mô đầu tư và thời gian thực hiện: (i) Phần sinh kế: Đầu tư 07 loại mô hình với 31 điểm trình diễn; trồng rừng bổ sung 40,1 ha cho các hộ dân/tổ hợp tác nuôi tôm theo mô hình tôm rừng tại huyện Duyên Hải; hỗ trợ xây dựng 153 nhà vệ sinh cho các hộ dân trong tổ hợp tác theo mô hình tôm rừng; đầu tư hạ tầng nhỏ phục vụ sinh kế hơn 26 km đường giao thông nông thôn và 01 km đường điện hạ thế phục vụ sản xuất; hỗ trợ chứng nhận chất lượng sản phẩm mô hình tôm rừng; (ii) Các hoạt động phi công trình Hỗ trợ tập huấn, hội nghị, hội thảo thực hiện và nhân rộng mô hình; Hỗ trợ thành lập 31 tổ hợp tác; nâng cao nhận thức của người dân về tác động của biến đổi khí hậu; xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường cho một số sản phẩm nông sản và thực hiện các hoạt động thông tin, tuyên truyền và truyền thông của dự án; tổng mức đầu tư hơn 118,64 tỷ đồng; thời gian thực hiện từ năm 2017-2022.

Bản đồ địa điểm xây dựng và nhân rộng các mô hình trình diễn

         Sau 01 năm triển khai thực hiện các hoạt động sinh kế và hoạt động phi công trình của Tiểu dự án 6, Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh cùng các đơn vị ký hợp đồng trách nhiệm tiến hành đánh giá lại tình hình thực hiện đã đạt được một số kết quả đáng kể, cụ thể như sau:

         - Về các hoạt động sinh kế: Đã xây dựng được 25/31 điểm trình diễn mô hình, tổ chức được 104 lớp tập huấn kỹ thuật theo kế hoạch của Tiểu dự án và lồng ghép có khoảng 3.000 lượt người tham dự, tổ chức được 35 cuộc hội thảo đầu bờ và tổng kết mô hình. Kết quả sau khi tổng kết và phân tích hiệu quả kinh tế cho thấy hầu hết các điểm trình diễn mô hình đã đạt được mục tiêu ban đầu đề ra và những người nông dân tham dự hội thảo đầu bờ và hội thảo tổng kết đánh giá khá cao và rất phấn khởi về hiệu quả của các điểm trình diễn nên khả năng sẽ nhân rộng được kết quả áp dụng các tiến bộ kỹ thuật sản xuất bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu trong thời gian tới, cụ thể:

         (i) Đối với 06 điểm mô hình nuôi tôm sú – rừng tại 03 xã Đông Hải, Long Vĩnh và Long Khánh (huyện Duyên Hải) với tổng diện tích tham gia 41 ha, năng suất tôm nuôi đạt 0,72 tấn/ha (tăng hơn bên ngoài 0,2 tấn/ha) lợi nhuận khoảng 80 triệu đồng/ha;

         (ii) Đối với điểm mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng luân canh lúa theo hướng hữu cơ tại xã Hòa Minh (huyện Châu Thành) với tổng diện tích tham gia 02 ha,  năng suất tôm đạt 6,05 tấn/ha (tăng hơn bên ngoài khoảng 0,5 tấn/ha) lợi nhuận khoảng 80 triệu đồng/ha;

         (iii) Đối với 08 điểm mô hình nuôi tôm sú kết hợp cá rô phi trong vèo tại 04 xã Mỹ Long Nam, Hiệp Mỹ Đông, Vinh Kim (huyện Cầu Ngang) và xã Hòa Minh (huyện Châu Thành) với tổng diện tích tham gia 08 ha, năng suất tôm nuôi đạt 7,5 tấn/ha (tăng hơn bên ngoài 0,5-0,8 tấn/ha) lợi nhuận khoảng 190 triệu đồng/ha;

         (iv) Đối với 04 điểm mô hình nuôi cá thát lát kết hợp cá sặc rằn tại 02 xã Lưu Nghiệp Anh và An Quảng Hữu (huyện Trà Cú) với diện tích là 1,2 ha, năng suất đạt 22-24 tấn/ha (tăng hơn bên ngoài 1,5 tấn/ha) lợi nhuận từ 220-250 triệu đồng/ha;

         (v) Đối với 06 điểm mô hình nuôi tôm sú kết hợp với cá măng tại 03 xã Hiệp Thạnh, Dân Thành, Long Hữu (thị xã Duyên Hải) với diện tích là 06 ha, năng suất tôm đạt 4,58 tấn/ha và cá măng đạt 1,8 tấn/ha, lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng/ha;

         (vi) Đang triển khai 04 điểm trình diễn trồng dừa sáp, dừa hữu cơ kết hợp với nuôi thủy sản tại xã Tam Ngãi, huyện Cầu Kè và xã Đức Mỹ, huyện Càng Long với diện tích 04 ha và chuẩn bị triển khai 02 điểm trình diễn mô hình nuôi tôm sú – cua biển tại xã Đôn Châu, huyện Duyên Hải. Riêng đối với các hạng mục đầu tư hạ tầng nhỏ phục vụ sinh kế và trồng rừng và xây dựng nhà vệ sinh hiện đang trong giai đoạn lập thủ tục và lựa chọn thầu để thi công.

                           tại xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang                                               tại xã Hiệp Thạnh, thị xã Duyên Hải

          -  Về các hoạt động phi công trình: (i) Tổ chức được 16/16 lớp tập huấn về củng cố và thành lập mới tổ hợp tác có khoảng 480 lượt người tham dự, thành lập mới được 19 tổ hợp tác. Ngoài ra, còn lồng ghép từ các chương trình, dự án khác tổ chức 09 cuộc tập huấn củng cố hoạt động cho các tổ hợp tác có 270 người tham dự; (ii) Hỗ trợ địa phương thành lập được 03/03 đội xung kích phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu tại xã Tam Ngãi và Hòa Tân, huyện Cầu Kè và xã Đức Mỹ, huyện Càng Long và tổ chức được 16/16 lớp tập huấn về tác động của biến đổi khí hậu; (iii) Về hoạt động thông tin, tuyên truyền và truyền thông của dự án: Phối hợp với Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh sản xuất và phát sóng phim tài liệu khoa giáo truyền hình 07/07 clip, sản xuất và phát sóng phóng sự truyền hình 06/12 clip, phát thanh khoa giáo 07/07 tác phẩm và phóng sự phát thanh 03/12 tác phẩm.

         Về kế hoạch năm 2021, sẽ tiếp tục triển khai thực hiện các mô hình trình diễn đã và đang triển khai, triển khai cồng tác trồng rừng bổ sung, hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh cho các hộ dân trong tổ hợp tác theo mô hình tôm rừng, đầu tư hạ tầng nhỏ phục vụ sinh kế, hỗ trợ chứng nhận chất lượng sản phẩm mô hình tôm rừng; tiếp tục tập huấn, hội nghị, hội thảo thực hiện và nhân rộng mô hình, hỗ trợ thành lập và củng cố hoạt động của các tổ hợp tác, nâng cao nhận thức của người dân về tác động của biến đổi khí hậu, xây dựng thương hiệu và phát triển thị trường cho một số sản phẩm nông sản và thực hiện các hoạt động thông tin, tuyên truyền và truyền thông của dự án nhằm đảm bảo mục tiêu của tiểu dự án đề ra.

         Với những kết quả đạt được của các hoạt động sinh kế và hoạt động phi công trình của Tiểu dự án 6 cùng với kết quả thực hiện của Dự án Thích ứng biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long tại Trà Vinh, Chương trình khuyến nông tỉnh Trà Vinh và các chương trình, dự án đầu tư vào sinh kế hy vọng sản xuất nông nghiệp của tỉnh chuyển đổi cơ cấu, phát triển sản xuất bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu góp phần nâng cao thu nhập cho người sản xuất, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực nông thôn./.

                                                                                          Đoàn Văn Minh

 Văn phòng Sở Nông nghiệp và PTNT